Charlie Mohi, Part 9 - After Alamein and Padre Wi Huata

CHARLIEMOHI-crop.jpeg

Te Tohara (Charlie) Mohi grew up in Pakipaki.  He embarked for war in 1941 and served with the Maori Bren-carrier platoon.  Charlie returned on furlough in 1945, see the photo here.

Here Charlie recounts the situation directly after the Battle at El Alamein - buring dead comrades, dysentry suffered by many soldiers, erecting make-shift holding bays for prisoners and looting. 

He also pays tribute to one of the Battalion's Padres Wi Huata, who he says cared so much for the soldiers. 

Transcript

Tera kainga a Alamein, te nui a matou tangata i matemate i reira kare e taea atu ki te, ki te tapuke.  Pai noa a matou, engari no nga Pakeha, nga Tiamana, ka waiho ano a ratou tupapaku i kona takoto ai.  Engari te pai noa matou o te mea Maori.  Kare rawa atu te waenganui o matou, ka taea atu matou ki reira, mauria mai, ka tapuke. Ko tera te mea, e miharo ana matou kia Wi.  He nui ke atu te mahi a tera tangata i mua i nga hoia, i muri.  Tetahi tangata tino toa tera.  He tio toa penei mo tona mahi ne.  He minita, tona whakaaro he tapukengia ia, ona tupapaku, ana tamariki.  Haere ai, kuhu haere a Wi kia taea ki reira me ona hoa e mamaengia i te kainga.  Ka hoki a matou. 

I te nui o nga tupapaku nei, kare e taea, kare e tapukengia ka pangia matou i te mate, te dysentery.  Ka haere hoki nga rango i taua wa te wera, taua rango, ka kite koe i nga pikita i nga, etahi o nga iwi mangu nei – a pera tonu matou.  Kei te haere katoa i nga rango, i nga waha, ka tu haere te waha huri tonu te rango ki roto.  Kei te kai koe i to kai, me to pu, kei te pena koe… kei te… ki roto i to waha.  Kua maungia ratou i nga, nga paitini nga mate noa atu ki runga, i runga, ki runga i a matou kai, e matemate katoa matou. 

Kua kite au i te papa, tetahi o nga papa o te poi nei i a Bully – tangata nui.  E tama, te karawhiutanga a te, a te dysentery, paku iti noa iho.  Ko tera te mate o taua wahi nei. 

Engari te pakarutanga i a matou i nga mahi a te Tiamana i reira, ka puta matou ki waho, ka oma te Tiamana.  Ta matou mahi, te whai haere i muri a ia.  Engari te mea nui i reira ko nga hoia mo te tauiwi i tera wa, mo nga Tiamana, nga Itariana, te pakarutanga o Alamein, kare koe e mohio he aha i ora ai era.  Te mahi a matou pu hoata nei nga mea nunui ka paku mai ka tau ki konei ka tau atu tetahi o nga hoata ki kona ki kona, e hoa, pehea e ora ai te tangata ki raro?  Kite tonu matou etahi e haere porangi noa iho ana.  Kare, kua waikare, kua wairangi katoa.  Kare e mohio he aha a ratou mahi, he aha ra no.  Oh, tino he rawa atu. 

And, ka timata o ratou nga Tiamana, nga Itariana, nga mea i mahue ne katahi he waka e whakahokia i a ratou.  Ka waihongia atu ki reira ka haerere.  Ta matou mahi, te mamae ke, ki nga barb wire, I te wa, i nga wahi herehere.  Ahua roa tonu matou i reira.  Ko te mea pai kia matou, ko matou hoki te iwi ka tukua atu kei te haere i te tiki mahi.  Ko te mea tuatahi kei te titiro kei whea nga waati, kei whea nga pu, kei hea nga camera, oh.  Rawe hoki matou, kare e pai e nga mea ki a koe kia tangohia hoki, pai ke atu me homaingia ke koe kia matou. 


Reference:

Sound file from Ngā Taonga Sound & Vision, ref: 139356. Any re-use of this audio is a breach of copyright.

Image
Crop of full photo -  Bren-carrier platoon leads the Maori Battalion into Tripoli, 23 January 1943.  Sgt Te Whiu Purei (standing) and Charlie Mohi, seated.

Submitter:
Submitted by mbadmin on

Comments (0)